Mẹ bầu dư ối trong quá trình mang thai có sao không? là câu hỏi được rất nhiều mẹ bầu quan tâm trong suốt thai kỳ. Dư ối là hiện tượng tích tụ dư thừa nước ối vượt quá mức cho phép. Nước ối có vai trò rất rất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi, nhưng việc dư thừa nước ối có thể tiềm ẩn một số nguy cơ và ảnh hưởng đến sản phụ và thai nhi. Vậy hãy cùng sản phụ khoa Anna tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.
1. Dư ối là gì?
Trước khi trả lời cho câu hỏi: “Mẹ bầu dư ối trong quá trình mang thai có sao không?" chúng ta cần tìm hiểu về khái niệm Dư ối là gì? trước
Dư ối (Polyhydramnios) là hiện tượng tích tụ dư thừa nước ối. Nước ối là chất lỏng bao quanh thai nhi sau vài tuần đầu của thai kỳ. Trong phần lớn thời kỳ mang thai, nước ối có nguồn gốc gần như hoàn toàn từ thai nhi, giúp bảo vệ thai nhi khỏi bị chấn thương khi ở bụng mẹ, có tính chất kháng khuẩn do đó bảo vệ thai nhi tránh khỏi nhiễm trùng cũng như giúp phổi phát triển. Nước ối còn đặc biệt đóng vai trò như một môi trường chứa chất lỏng và chất dinh dưỡng cho thai nhi, hỗ trợ để thai nhi giữ được thân nhiệt ổn định thích hợp.
Dư ối (Polyhydramnios) là hiện tượng tích tụ dư thừa nước ối
Lượng chất lỏng này sẽ dần dần tăng lên cho đến khi có khoảng 1 lít ở tuần thứ 37. Sau đó, lượng nước ối thường giảm xuống còn khoảng 0.5 lít trong tuần thứ 40 của sản phụ.
Để chẩn đoán dư, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và lấy kết quả ước lượng gián tiếp về thể tích nước ối. Mẹ được chẩn đoán dư ối khi chỉ số nước ối (A.F.I: amniotic fluid index) qua siêu âm từ 12-25cm . Đa ối là quá 25 cm.
2. Nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng mẹ bầu dư ối?
Hiện tượng dư ối có thể xảy ra vào bất cứ thời điểm nào trong thai kỳ. Tuy nhiên, nguyên nhân có thể đến từ mẹ, thai nhi hoặc thậm chí là bất thường của rau thai.
2.1. Nguyên nhân từ mẹ
– Mẹ bầu có kháng thể bất thường, gây ra kháng Rh và các bệnh huyết tán thứ phát
– Mẹ bầu mắc chứng đái tháo đường trong thai kỳ có nguy cơ bị dư ối cao hơn các mẹ bầu khác, nhất là vào 3 tháng cuối
– Mẹ bầu mang song thai, đa thai cũng dễ gặp phải hiện tượng dư thừa nước ối hơn
– Trường hợp hiếm gặp hơn là do mẹ bầu bị loạn dưỡng tăng trương lực cơ
Mẹ bầu mang song thai, đa thai cũng dễ gặp phải hiện tượng dư thừa nước ối hơn
2.2. Nguyên nhân từ thai nhi
– Nếu thai nhi có các yếu tố sau sẽ gây ảnh hưởng tới lượng nước ối
– Thai nhi ngừng uống nước ối do có những dị tật bẩm sinh như hở hàm ếch, môn vị hẹp, hệ thần kinh trung ương và cấu trúc hệ thống tiêu hóa bất thường…
– Thai nhi mắc hội chứng truyền máu song thai (ở những mẹ mang bầu song thai, đa thai)
– Bất thường về nhiễm sắc thể ở thai nhi
Bất thường về nhiễm sắc thể ở thai nhi cũng là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng mẹ bầu dư ối
2.3. Nguyên nhân từ rau thai
– Không chỉ có mẹ hay thai nhi mà ngay cả những bất thường từ rau thai cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng thừa ối.
– Nếu rau thai xuất hiện u mạch máu màng đệm sẽ gây thuy tim thai, tổn thương bánh rau, sưng phù rau thai hoặc viêm nội mạc tử cung… dẫn đến dư thừa nước ối.
3. Cách nhận biết mẹ bầu dư ối
Khi mẹ bầu bị dư ối, cơ thể sẽ xuất hiện rất nhiều dấu hiệu nhận biết nhưng không phải ai cũng có thể phát hiện sớm để kịp thời can thiệp. Mẹ có thể nhận biết xem mình có bị dư ối không dựa vào một số đặc điểm sau:
– Bụng bầu căng bóng, to hơn tuổi thai
– Tĩnh mạch bị giãn
– Khó nghe thấy tim thai
– Khó thở, đau bụng, ăn uống khó tiêu
Nếu nhận thấy cơ thể có những dấu hiệu trên thì mẹ bầu tuyệt đối không tự suy đoán bệnh hay tự ý dùng thuốc. Nhanh chóng tới cơ sở y tế uy tín để bác sĩ thăm khám và có kết luận chẩn đoán chính xác, cũng như có phương án xử trí kịp thời.
Khi mẹ bầu bị dư ối cơ thể sẽ xuất hiện tĩnh mạch bị giãn
4. Phương pháp xác định tình trạng mẹ bầu dư ối
Để xác định và chẩn đoán tình trạng thừa ối, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và đo lượng nước ối. Nếu chỉ số nước ối AFI cao hơn ngưỡng 25cm (đa ối) thì mẹ bầu cần phải được theo dõi đặc biệt. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ chỉ định mẹ bầu làm một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân và có phương án xử trí phù hợp.
5. Dư nước ối có ảnh hưởng đến sản phụ và thai nhi?
Dư ối xuất hiện càng sớm trong thai kỳ và lượng dịch ối càng cao thì nguy cơ biến chứng càng tăng. Dư ối ảnh hưởng đến cả mẹ và bé như sau:
- Vỡ ối sớm. Lượng chất lỏng trong tử cung quá cao mẹ sẽ bị nguy cơ vỡ màng ối sớm
- Sinh ngôi mông hoặc các tình huống không thuận lợi khác cho mẹ
- Bong nhau thai
- Sa dây rốn
- Tăng trưởng và phát triển của thai nhi bị hạn chế, và có các vấn đề với phát triển khung xương
- Để an toàn mẹ cần sinh mổ và vì vậy có thêm rủi ro so với sinh thường, có thể gặp nhiễm trùng hậu sản.
- Dư ối có thể dẫn đến sinh non. Em bé sinh non nên các chức năng bộ phận chưa được hoàn thiện, có thể mẹ sẽ được cho thuốc steroid để giúp phổi của em bé trưởng thành nhanh hơn.
- Khả năng bị chảy máu hay băng huyết sau sinh ở những bà mẹ bị đa ối thường cao hơn. Điều này là do tử cung bị chèn ép do lượng ối lớn và không thể co lại hoàn toàn như thông thường.
- Dư thừa nước ối nguy hiểm nhất đối với thai là có thể dẫn đến thai chết lưu, đây là trường hợp xấu nhất có thể xảy ra.
Sản phụ cần thường xuyên thăm khám để theo dõi, thậm chí có thể phải nằm viện và can thiệp ngay khi cần thiết khi xuất hiện các triệu chứng rầm rộ như khó thở, tức ngực nhiều; bụng to lên nhanh và rõ rệt, đau tức đột ngột.
6. Làm thế nào để khắc phục tình trạng mẹ bầu dư ối
Dư thừa nước ối là một hiện tượng nguy hiểm trong thai kỳ nhưng các mẹ bầu hoàn toàn có thể kiểm soát và khắc phục được. Dưới đây là những cách đơn giản sẽ giúp mẹ hạn chế được tình trạng thừa ối.
6.1. Mẹ bầu cần nghỉ ngơi nhiều hơn
Một chế độ ngủ, nghỉ phù hợp sẽ giúp mẹ bầu được thư giãn, giảm các cơ co thắt tử cung và giúp cân bằng lại mực nước ối cho thai nhi. Hạn chế căng thẳng hoặc tiếp xúc với các môi trường ô nhiễm, độc hại… sẽ giúp tối ưu quá trình điều hòa và trao đổi chất ở cơ thể.
Một chế độ ngủ, nghỉ phù hợp sẽ giúp mẹ bầu được thư giãn, giảm các cơ co thắt tử cung và giúp cân bằng lại mực nước ối cho thai nhi
6.2. Kiểm soát lượng đường trong máu
Mẹ bầu bị tiểu đường là nguyên nhân gây thừa ối. Do đó, kiểm soát lượng đường trong máu cũng là một cách khắc phục hiện tượng thừa ối. Mẹ bầu nên ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh như rau xanh đậm, trái cây giàu vitamin, cá và thịt nạc, các loại ngũ cốc và hạt dinh dưỡng… để cung cấp đủ dinh dưỡng cho con mà vẫn đảm bảo lượng đường nạp vào.
6.3. Khám thai định kỳ và đúng lịch
Những dị tật bẩm sinh của thai nhi cũng là nguyên nhân gây thừa ối ở mẹ bầu. Và cũng chỉ có siêu âm mới giúp phát hiện chính xác lượng nước ối của mẹ bầu. Vì vậy, khám thai định kỳ và đúng lịch chính là biện pháp đơn giản nhất, hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa và hạn chế thừa ối.
Hy vọng bài viết này đã giúp trang bị cho các mẹ bầu có thêm kiến thức thai sản bổ ích. Chúc các mẹ bầu có một thai kỳ suôn sẻ và khỏe mạnh để chào đón con yêu!
Phòng khám sản phụ khoa Anna tự hào là nơi thăm khám, điều trị & chăm sóc sức khỏe thai kỳ và các vấn đề phụ khoa uy tín. Hãy liên hệ ngay qua số hotline hoặc đặt lịch tư vấn qua website https://sanphukhoaanna.vn/ để được tư vấn và điều trị kịp thời nhé. Bạn cũng có thể tham khảo các bài viết khác của chúng tôi tại https://sanphukhoaanna.vn/tin-tuc
