Khí hư màu trắng sữa là gì?
Theo Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), các tuyến bên trong âm đạo và cổ tử cung sẽ bắt đầu tiết dịch (còn gọi là huyết trắng hay khí hư) khi nữ giới bước vào độ tuổi dậy thì. Chất dịch chủ yếu là nước và vi sinh vật, đào thải vi khuẩn và các tế bào chết ra khỏi cổ tử cung và niêm mạc âm đạo. Đây là cơ chế giúp vùng kín luôn được sạch sẽ và khỏe mạnh, cũng như ngăn ngừa sự tấn công của các tác nhân gây nhiễm trùng.
ThS.BS Kiều Lệ Biên cho biết, bình thường khí hư sẽ có màu trắng trong suốt hoặc trắng sữa, có thể loãng như nước hoặc đặc, dính và dai như lòng trắng trứng, không mùi hoặc có mùi nhẹ không gây khó chịu. Số lượng, tính chất và kết cấu khí hư sẽ thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt, dựa vào đó chị em có thể nhận biết bản thân đang ở giai đoạn nào của kỳ kinh. Ngoài ra, sự xuất hiện của khí hư cũng là dấu hiệu sớm của việc mang thai.
Mặc dù khí hư màu trắng sữa là một phần bình thường của chu kỳ kinh nguyệt, nhưng một số trường hợp khí hư trắng sữa cũng là dấu hiệu cảnh báo vấn đề viêm nhiễm hoặc sức khỏe phụ khoa. Nếu nhận thấy âm đạo ra dịch màu trắng sữa kèm mùi hôi tanh nồng khó chịu, gây ngứa rát hoặc sưng đỏ âm đạo… nhiều khả năng chị em đang bị nhiễm trùng âm đạo cần thăm khám và điều trị ngay.
Nguyên nhân khiến âm đạo ra dịch màu trắng sữa
Có rất nhiều nguyên nhân khiến âm đạo ra dịch trắng sữa, được chia thành nguyên nhân sinh lý bình thường và nguyên nhân bệnh lý cần can thiệp điều trị y tế.
1. Nguyên nhân sinh lý
- Chu kỳ kinh nguyệt: Sự thay đổi nồng độ hormone Estrogen trước kỳ kinh nguyệt sẽ kích thích âm đạo sản sinh khí hư nhiều hơn, lúc này chị em có thể thấy khí hư có màu trắng sữa.
Bên cạnh đó, vào giai đoạn rụng trứng âm đạo cũng sẽ tiết dịch màu trắng sữa để báo hiệu việc buồng trứng đã giải phóng trứng, giúp tinh trùng dễ dàng di chuyển đến và sống trong vòi tử cung để gặp trứng. Do đó, nếu nhận thấy vùng kín có khí hư màu trắng sữa, đặc hơn bình thường, không mùi hoặc mùi nhẹ, không ngứa và tự biến mất sau 5-7 ngày, đó là hiện tượng bình thường chị em không cần quá lo lắng.
- Mang thai: Theo ACOG, sự thay đổi nội tiết tố khi mang thai sẽ khiến âm đạo tăng tiết dịch nhiều hơn và có màu trắng sữa. Điều này giúp bảo vệ tử cung được an toàn, tránh những tác nhân gây hại xâm nhập ảnh hưởng đến thai nhi và giúp thành âm đạo mềm hơn. Vì thế, nếu chị em thấy âm đạo ra dịch trắng sữa, đậm đặc, không mùi hoặc mùi nhẹ, không gây ngứa… thì đó là dấu hiệu bình thường của thai kỳ khỏe mạnh.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phụ nữ mang thai sẽ tăng nguy cơ bị nhiễm trùng âm đạo nhiều hơn. Nếu để ý thấy âm đạo tiết dịch có mùi hôi khó chịu, màu sắc khí hư biến đổi khác lạ như vàng, xanh lá, xám… chị em hãy thăm khám ngay để xác định nguyên nhân.
2. Nguyên nhân bệnh lý
Bên cạnh nguyên nhân sinh lý, hiện tượng âm đạo tiết khí hư màu trắng sữa cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng viêm nhiễm âm đạo hoặc các bệnh phụ khoa dưới đây:
- Viêm âm đạo: Âm đạo tiết dịch màu trắng sữa là triệu chứng thường gặp của căn bệnh viêm âm đạo. Có rất nhiều tác nhân gây bệnh như nấm men Candida, trùng roi Trichomonas, vi khuẩn, tạp khuẩn… bắt nguồn từ việc vệ sinh vùng kín không thường xuyên hoặc không đúng cách, thụt rửa sâu trong âm đạo, dị ứng với dung dịch vệ sinh hoặc thói quen tình dục không lành mạnh và chung thủy…
Các triệu chứng điển hình của viêm âm đạo mà chị em có thể sớm nhận biết bệnh là khí hư màu trắng sữa hoặc trắng đục và vón cục như bã đậu, đi kèm mùi hôi tanh nồng khó chịu, sưng đỏ, ngứa rát, tiểu buốt, tiểu rắt…
- Viêm cổ tử cung: Một trong những nguyên nhân khiến âm đạo ra dịch trắng sữa phải kể đến căn bệnh viêm cổ tử cung. Bệnh do nấm, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng tấn công gây viêm nhiễm. Khi mắc bệnh, chị em sẽ thấy khí hư có màu trắng sữa, đặc, dính, đi kèm cơn đau âm ỉ ở bụng dưới, đau khi tiểu tiện hoặc đau khi giao hợp. Nếu không được điều trị sớm, bệnh chuyển nặng khiến vùng kín sưng tấy, khí hư có mùi hôi tanh nồng, có thể lẫn máu trong khí hư…
- Viêm lộ tuyến cổ tử cung: Khi thấy âm đạo tiết dịch màu trắng sữa và gây ngứa ngáy, nhiều khả năng đó là biểu hiện của căn bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung. Đây là căn bệnh do các tế bào tuyến nằm bên trong tử cung phát triển và xâm lấn ra phía ngoài, tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân có hại tấn công và gây viêm nhiễm.
Nếu không được điều trị hiệu quả, viêm lộ tuyến cổ tử cung diễn tiến nặng sẽ gây chảy máu bất thường không liên quan đến kỳ kinh nguyệt, chảy máu sau quan hệ tình dục, khí hư có lẫn máu…
- Viêm vùng chậu: Việc thụt rửa sâu trong âm đạo, sử dụng dung dịch vệ sinh nhiều hóa chất… có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn có lợi trong âm đạo gây kích ứng, khiến âm đạo tăng tiết dịch và có màu trắng sữa. Khi không được can thiệp xử trí sớm, tình trạng viêm nhiễm có thể lây từ âm đạo sang cổ tử cung và lên tử cung, làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm vùng chậu, một căn bệnh nguy hiểm có thể tước đi thiên chức làm mẹ của người phụ nữ.
- Ngoài ra, tâm lý căng thẳng và stress kéo dài cũng là nguyên nhân khiến âm đạo tiết dịch màu trắng sữa. Khi bị căng thẳng, cơ thể sẽ mất cân bằng hormone, điều này khiến âm đạo tăng tiết dịch hơn. Mặc dù không nguy hiểm nhưng chị em nên cố gắng duy trì tâm lý thoải mái và lạc quan để tránh vùng kín luôn ẩm ướt, tăng nguy cơ viêm nhiễm và biến chứng.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nhiều chị em thắc mắc hiện tượng khí hư màu trắng sữa có nguy hiểm không? Bác sĩ Kiều Lệ Biên cho biết, việc âm đạo ra dịch màu trắng sữa có nguy hiểm hay không phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. Nếu hiện tượng này bắt nguồn từ các nguyên nhân sinh lý thì hoàn toàn bình thường, không có gì đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu khí hư trắng sữa không phải do rối loạn kinh nguyệt hoặc dấu hiệu của thai kỳ, nhiều khả năng chị em đang mắc phải căn bệnh phụ khoa.
Vì thế, để xác định chính xác nguyên nhân khiến âm đạo tiết dịch màu trắng sữa và có hướng can thiệp đúng đắn, bác sĩ Kiều Lệ Biên khuyến cáo chị em hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín khi có những biểu hiện dưới đây:
- Khí hư màu trắng sữa hoặc trắng đục, vón cục như bã đậu.
- Khí hư có mùi hôi tanh nồng khó chịu.
- Sưng đỏ và ngứa rát âm hộ.
- Chảy máu âm đạo bất thường không liên quan đến kỳ kinh nguyệt.
- Đau bụng dưới và đau lưng.
- Đau khi tiểu tiện.
- Đau khi quan hệ tình dục.
“Hầu hết các bệnh phụ khoa nếu không được can thiệp điều trị kịp thời sẽ tiến triển nặng, gây nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe và khả năng sinh sản của người phụ nữ, tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn. Vì thế, chị em không được chủ quan, hãy thăm khám ngay khi xuất hiện triệu chứng bất thường”, bác sĩ Kiều Lệ Biên nhắn nhủ.
Điều trị khí hư màu trắng sữa như thế nào?
Đầu tiên, bác sĩ sẽ thăm khám ban đầu, hỏi thăm các triệu chứng gặp phải, tiền sử bệnh lý bản thân và gia đình, thói quen vệ sinh vùng kín, thói quen sinh hoạt tình dục… của chị em. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu chị em tham gia một số xét nghiệm, kiểm tra cần thiết để tìm ra nguyên nhân gây bệnh.
Dựa vào nguyên nhân khiến âm đạo tiết khí hư màu trắng sữa và nguyện vọng mang thai, sinh nở của người phụ nữ mà bác sĩ sẽ hướng dẫn phác đồ điều trị phù hợp, thường là ưu tiên điều trị nội khoa. Lưu ý quan trọng, chị em cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng, ngừng thuốc hoặc áp dụng phương pháp điều trị khác khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, tái khám đúng lịch hẹn để được kiểm tra, theo dõi tình trạng cũng như thay đổi phác đồ nếu cần thiết.