Nang cơ năng buồng trứng là một trong những bệnh lý dễ gặp ở nữ giới và là một triệu chứng không đáng lo ngại. Nhưng phần lớn các chị em không nhận biết được bệnh vì triệu chứng thường không rõ ràng. Trong nhiều trường hợp, nang cơ năng buồng trứng có thể có những biến chứng nguy hiểm nếu xuất hiện hiện tượng xoắn, vỡ hay chảy máu. Vậy dấu hiệu nhận biết nang cơ năng buồng trứng là gì, mức độ nguy hiểm như thế nào hãy cùng sản phụ khoa Anna tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.
1. Nang cơ năng buồng trứng là gì?
Nang cơ năng buồng trứng (Functional ovarian cyst) là một dạng nang lành tính, hình thành và phát triển ở bề mặt buồng trứng của phụ nữ trong và sau khi trứng rụng. Thông thường, nang buồng trứng cơ năng sẽ tự biến mất sau một hoặc vài chu kỳ kinh.
Nang cơ năng buồng trứng là loại nang có dịch ở bên trong, kích thước thường khoảng 6 - 8cm
Có 3 loại u nang cơ năng, gồm:
- Nang bọc noãn: Là nang noãn đã trưởng thành nhưng không vỡ, không xảy ra hiện tượng rụng trứng mà cứ tiếp tục phát triển, kích thước có thể lên đến 8cm khiến chị em chậm chu kỳ kinh nguyệt.
- Nang hoàng thể: Là hiện tượng hoàng thể vẫn tiếp tục phát triển bình thường sau phóng noãn, dẫn đến tạo ra nang có lớp vỏ mỏng chứa đầy dịch ở bên trong, có thể gây đau và có thể xuất huyết trong nang hoặc ngoài nang.
- Nang hoàng tuyến: Loại u nang cơ năng thường gặp ở bệnh nhân bị thai trứng, bệnh nhân có ung thư nguyên bào nuôi…
Hầu hết phụ nữ sẽ mắc một trong nang cơ năng buồng trứng phải hoặc nang cơ năng buồng trứng trái, rất hiếm trường hợp có u nang ở cả hai bên buồng trứng. Nang cơ năng buồng trứng có thể tự biến mất sau 2-3 tháng mà không cần điều trị, trừ một số trường hợp gây đau hoặc chảy máu. Chị em cần đến ngay bệnh viện để thăm khám khi có những dấu hiệu bất thường.
2. Nguyên nhân gây nang cơ năng buồng trứng
Có thể nói, nang cơ năng buồng trứng phát triển là do kết quả của chu kỳ kinh nguyệt. Thông thường khoảng 1-2 tháng, buồng trứng phụ nữ sẽ giải phóng trứng, trứng sẽ đi vào ống dẫn trứng để gặp tinh trùng và thụ tinh. Như vậy, mỗi trứng sẽ hình thành một nang trứng.
Bên trong nang trứng có chứa chất lỏng để vào vệ trứng, noãn sẽ phát triển và vỡ ngay sau khi trứng rụng. Trong trường hợp nang noãn đã trưởng thành nhưng không vỡ, không giải phóng trứng hoặc sau khi trứng rụng nhưng nang không tiết dịch và co lại sẽ sưng lên, tạo thành u nang cơ năng.
Những nhóm sau đây có nguy cơ mắc nang cơ năng buồng trứng, gồm:
- Gia đình có người mắc bệnh lý này;
- Tiền sử từng mắc căn bệnh này dễ bị tái phát;
- Chị em sử dụng Clomiphene (như Clomid hoặc Serophene) – một chất có tác dụng cản trở việc phóng noãn và gây rối loạn nội tiết tố;
- Chị em sử dụng phương pháp tránh thai có thành phần Progestin liều thấp như thuốc tránh thai, vòng tránh thai, que cấy tránh thai…
3. Mức độ nguy hiểm của nang cơ năng buồng trứng
Dạng nang này thường xảy ra trong chu kỳ kinh nguyệt nên còn được gọi là nang sinh lý. Ở trạng thái bình thường, nang có thể tự tiêu đi mà không gây ra bất cứ sự nguy hiểm nào.
Lo lắng nang buồng trứng có nguy hiểm không có thể xảy ra khi u nang lớn. Lúc này, nó sẽ gây ảnh hưởng đến các cơ quan chức năng khác và có nguy cơ biến chứng nguy hiểm:
- Nếu nang bị xoắn, nó sẽ khiến cho mạch máu cung cấp dinh dưỡng cho buồng trứng bị tắc và kết quả là người bệnh bị đau bụng dữ dội.
- Nếu nang vỡ sẽ gây xuất huyết nang, nặng nhất có thể dẫn đến nhiễm trùng, khi ấy, người bệnh không chỉ đau bụng dữ dội mà còn bị mất máu nên gặp hiện tượng chóng mặt đột ngột và buồn nôn.
- Nếu nang chèn ép các tạng lân cận như trực tràng, bàng quang thì hoạt động của các cơ quan này sẽ bị ảnh hưởng và gây ra hiện tượng táo bón, tiểu nhiều.
- Nếu khi mang thai bị nang cơ năng thì cần phải được theo dõi chặt chẽ, khi nang tăng kích thước sẽ phải phẫu thuật để phòng các biến chứng do nang gây ra như: xoắn nang, vỡ nang.
Mức độ nguy hiểm của nang cơ năng buồng trứng
4. Dấu hiệu nhận biết nang cơ năng buồng trứng
Hầu hết các trường hợp bị nang cơ năng không có triệu chứng nên không biết tới sự xuất hiện của bệnh, cũng vì thế mà cũng không phải lo lắng nang cơ năng buồng trứng có nguy hiểm không. Trong trường hợp bệnh gây nên những hiện tượng bất thường thì cơ thể sẽ ra tín hiệu thông qua các dấu hiệu như:
- Chu kỳ kinh bị rối loạn.
- Đi tiểu tiện nhiều hơn mức bình thường vì lúc ấy bàng quang đã bị khối u chèn ép.
- Ra nhiều huyết trắng ở vùng kín.
- Có cảm giác đau bụng, nhiều nhất là ở hố chậu và thắt lưng.
- Cân nặng tăng không rõ lý do, thực chất là do u nang tăng lên về kích thước.
Cân nặng tăng không rõ lý do, thực chất là do u nang tăng lên về kích thước
Với những trường hợp nặng, lúc này nang sẽ xoắn hoặc vỡ ra nên dễ xuất hiện dấu hiệu:
- Đau đột ngột và dữ dội ở vùng bụng hoặc vùng chậu.
- Cảm thấy buồn nôn và nôn với mức độ nghiêm trọng vì đã xảy ra tình trạng nhiễm trùng.
- Âm đạo chảy máu.
- Sốt cao.
Nang sẽ xoắn hoặc vỡ ra dễ xuất hiện dấu hiệu như đau đột ngột và dữ dội ở vùng bụng hoặc vùng chậu
5. Điều trị nang cơ năng buồng trứng
Hầu hết các u nang buồng trứng cơ năng đều vô hại, không gây ra triệu chứng và tự khỏi mà không cần điều trị. Khi cần điều trị, các mục tiêu điều trị bao gồm:
- Giảm các triệu chứng đau hoặc áp lực vùng chậu.
- Ngăn chặn nhiều u nang phát triển hơn bằng cách ngăn chặn sự rụng trứng. Điều trị bằng thuốc tránh thai ngăn cản sự rụng trứng.
Điều trị tại nhà
Điều trị tại nhà có thể giúp giảm bớt sự khó chịu của u nang buồng trứng cơ năng.
- Sử dụng nhiệt, chẳng hạn như chai nước nóng, đệm sưởi hoặc bồn tắm nước ấm, để thư giãn các cơ đang căng và giảm chuột rút.
- Dùng thuốc giảm đau như Acetaminophen (chẳng hạn như Tylenol), thuốc chống viêm không steroid (NSAID) (chẳng hạn như Advil hoặc Aleve), và aspirin. Để chắn chắn an toàn hãy tham khảo trước ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.
- Các loại trà thảo mộc, chẳng hạn như hoa cúc, bạc hà, mâm xôi và dâu đen, có thể giúp làm dịu cơ bắp căng thẳng và tâm trạng lo lắng.
- Làm trống bàng quang ngay khi bạn có nhu cầu đi tiểu.
- Táo bón không gây ra hoặc điều trị u nang buồng trứng nhưng có thể làm tăng thêm sự khó chịu ở vùng chậu của bạn. Vậy nên hãy ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để tránh táo bón.
Chườm nóng phần bụng để thư giãn các cơ đang căng và giảm chuột rút
Điều trị ban đầu
Vì u nang buồng trứng cơ năng thường tự biến mất mà không cần điều trị, bác sĩ có thể đề nghị một thời gian theo dõi mà không cần điều trị để xem liệu u nang buồng trứng của bạn có thuyên giảm hay tự biến mất. Bác sĩ sẽ khám vùng chậu sau 1 đến 2 tháng để xem liệu u nang có thay đổi kích thước hay không.
Nếu u nang buồng trứng không biến mất, bác sĩ có thể tiến hành thêm các xét nghiệm để chắc chắn rằng các triệu chứng không phải do một loại tăng trưởng buồng trứng khác gây ra. Điều trị tại nhà bằng nhiệt và thuốc giảm đau thường có thể giúp giảm các triệu chứng khó chịu trong thời gian này.
Điều trị khi tình trạng nặng hơn
Nếu u nang buồng trứng cơ năng không biến mất, có biểu hiện bất thường trên hình ảnh siêu âm hoặc gây ra các triệu chứng rõ ràng hơn thì người bệnh có thể cần điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật.
- Bác sĩ có thể đề nghị thử dùng thuốc tránh thai trong vài tháng để ngăn hình thành nhiều u nang hơn.
- Hoặc tình trạng nặng hơn, nếu u nang buồng trứng cơ năng gây đau đớn không biến mất mặc dù đã điều trị y tế có thể cần phẫu thuật cắt bỏ u nang thông qua một vết rạch nhỏ (nội soi ổ bụng).
- Nếu u nang có biểu hiện bất thường trên hình ảnh siêu âm hoặc có các yếu tố nguy cơ khác của ung thư buồng trứng, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ thông qua phẫu thuật mở ổ bụng thay vì sử dụng nội soi.
Phẫu thuật nội soi điều trị u nang buồng trứng được ưu tiên chỉ định bởi ít gây đau đớn, thời gian hồi phục nhanh, nằm viện ít
Trên đây là những thông tin mà sản phụ khoa Anna cung cấp cho các chị em, Hầu hết các trường hợp mắc khối nang cơ năng buồng trứng vô hại và không ảnh hưởng nhiều tới sức khoẻ. Tuy nhiên, bệnh vẫn cần được theo dõi qua một vài chu kì kinh nguyệt và theo dõi các dấu hiệu cảnh báo biến chứng để trường hợp kích thước u nang tăng lên thì bác sĩ kịp thời phát hiện và có chỉ định điều trị hiệu quả.
Phòng khám sản phụ khoa Anna tự hào là nơi thăm khám, điều trị & chăm sóc sức khỏe thai kỳ và các vấn đề phụ khoa uy tín. Hãy liên hệ ngay qua số hotline hoặc đặt lịch tư vấn qua website https://sanphukhoaanna.vn để được tư vấn và điều trị kịp thời nhé. Bạn cũng có thể tham khảo các bài viết khác của chúng tôi tại website https://sanphukhoaanna.vn/tin-tuc
